تمامی مناظرات  و بحث های فقهی ، فلسفی و کلامی …امام رضاعلیه السلام  با مبنا قرار دادن قرآن بوده است.

امام علیه السلام در مناظراتش با توجه به همان کتاب و دین افراد«شناخت خدا و توحید» را طوری بیان می کردند که مخاطبین با دل و جان فهم می کردند، و در همین بزنگاه مناظره حقانیت پیامبر و اسلام و خاندان اهلبیت را متذکر می‌شدند.

ادامه مطلب :

شخصی از امام رضا علیه السلام پرسید«صفات خدا را برای ما بیان کن!امام تعدادی از صفات جلال و جمال خدا را توضیح داد، فرمودند : ذات پاک الهی در این اوصاف بی همتا است.

آن مرد گفت من دوستی دارم که معتقد است امیرالمومنین علی علیه‌السلام همه این صفات را دارد.

حضرت با شنیدن این حرف لرزه بر اندامش افتاد و فرمودند: علی علیه السلام مانند همه غذا می خورد، و مانند همه ازدواج می‌کرد، آب می‌نوشید، نماز می‌خواند و در برابر خدا خضوع می‌کرد.

پس اگر علی خدا باشد، هرکسی این اوصاف را داشته باشد همه خدا هستند؟!

مبارزه امام رضا با عقاید  و فرقه های پوچ

الف) فرقه معتزله

از میان گروه هایی که بیشترین مناظرات را با امام رضا داشتند، معتزله بودند.

این گروه طرفدار توحید صفاتی و منکر توحید افعالی می باشند.

در توحید صفاتی هم فقط ذات خدارا قدیم می دانند و صفات خدا را عین ذات او نمی دانند.

ب)متصوفه

این گروه رفتارشان هیچ شباهتی با مسلمانان نداشت. تصوف در آغاز ترک دنیا و زهد بود و بعد به مراتب بالا تر که می رسند، مرحله اسقاط تکالیف است و به مقام امامت می رسند؛ از طریق ریاضت به بی اعتباری عبادت و اعتقاد به جبر، ادعای علم غیب، حرام دانستن دعا برای قضا و بلا معتقدند.

ج) مجبره

این گروه معتقدند که هر خیر و شری کار خداوند است نتیجه این عقیده ایمان به جبر است.یعنی انسان

در تمامی کارهایش مجبور است.اگر قاتل شده مجبور بوده واگر شهید شده مجبور بوده است.

د)مفوضه

نتیجه اعتقاد این گروه این می شود که خداوند در اعمال بندگانش هیچ دخالتی ندارد و انسانها

درتقدیر خود کاملا  آزاد هستند.

منبع: رضا نامه