بخشی از مطالب کتاب

ب)جایگاه قرآن در روش داستانی

وجود حدود 500 داستان مستقیم قرآنی وحدود 1000 داستان غیر مستقیم (شان نزول) دلیلی بر توجه قرآن به این روش وتاثیرگذاری آن است.

ج)ویژگی‌های داستان

جذاب و پر کشش، عبرت آموز و پند آموز، است. با بکار گیری تخیل افراد برای بارور سازی محتوا بسیار موثر است. می‌توان با بیان نکات قرآنی از داستان و ایجاد جذابیت، بیان نکات پندآموز در لابلای داستان، با پیگیری اهداف تربیتی از قبل مشخص شده در مسیر آن و بیان سرگذشت گذشتگان با محکم ترین سند و دور کردن افکار خرافی و اسرائیلیات در مورد پیامبران به ایجاد حس همدردی و تسکین دردهای مشابه با شخصیت‌های داستان پرداخت که پس از شنیدن سرگذشت دیگران نتیجه اخلاقی را به مخاطبان القا کرد.

ادامه مطلب :

لذا برای گروه سنی خاصی نیست بلکه همه گروهای سنی و علمی می‌توانند بهرهمند شوند .اما هریک را باروشی که مخصوص آن گروه است باید بیان کرد.

برای انتقال مفاهیم اخلاقی قرآن می‌توان از انواع روش داستانی استفاده کرد:

یک.روش داستانی مستقیم

دو.روش داستانی غیرمستقیم

سه.روش توضیحی وبیانی

چهار.روش نمایشی

د)تعریف روش داستانی مستقیم

-در این روش، داستانی که در قرآن آمده بدون کم وکاست بیان می‌گردد.

-اهمیت روش داستانی مستقیم

-شیفتگی انسان نسبت به داستان وجذاب بودن سرگذشت دیگران.

-امکان پند و اندرز غیر مستقیم به مخاطب.

-بیان محاسن و معایب جامعه و افراد در سیر بیان داستان.

مثلا داستان حضرت ابراهیم و ساره را برای بزرگسالان باید گفت و داستان حضرت یوسف را برای جوانان بیان کرد و….

ﻫ) ویژگی‌های روش داستانی مستقیم

-جذابیت وهماهنگی با روحیه مخاطب.

-انتقال غیر مستقیم مفاهیم دینی در قالب داستان.

-انس مخاطب با گوینده و همراهی او در سیر داستان.

-تکمیل اطلاعات تاریخی افراد.

-امکان توسعه بحث به مباحث: اجتماعی، تربیتی، خانوادگی، روانشناسی، نظامی و….

-عملی نمودن سفارش بزرگان در توجه به تاریخ مانند سفارش حضرت علیبه امام حسن در آگاهی دادن از سرگذشت گذشتگان.

و)اهمیت روش غیر مستقیم

وجود حدود هزار آیه دارای شأن نزول در قرآن دلیلی برای توجه به این روش است.

ابزاری که برای اجرای روش داستانی غیر مستقیم مورد نیاز می‌باشد، عبارت است از :

-شناخت شأن نزول صحیح آیات.

-قدرت تطبیق آیه با داستان نزول.

-شناخت نیاز گروه‌های مختلف سنی و علمی.

-توان استخراج پیام از آیات و داستان نزول.

-توجه به نکات مورد اتفاق مفسران.

-پرهیز از نقل روایات ضعیف تاریخی.

-قدرت تطبیق با مسایل روز جامعه.

ز)ویژگی‌های روش توضیحی بیانی

-اختیاری بودن انتخاب داستان.

-امکان تفسیر بیشتر آیات با این روش.

-جذاب بودن بخاطر آشنا بودن باشخصیت‌های داستان.

-امکان استفاده از تخیل مخاطب.

-امکان اجرای نمایش آن.

ح)روش داستانی نمایشی

روشی است که با اجرای نمایش به انتقال  مفاهیم آیه می‌پردازد و محتوا را توضیح می‌دهد.

جامع ترین روش داستانی روش نمایشی است.

در روش نمایشی می‌توان از سه روش داستانی مستقیم و داستانی غیر مستقیم و توضیحی بیانی استفاده کرد.

20.جایگاه و سابقه روش نمایشی

این شیوه و روش بر گرفته از سنت پیامبر اکرم و ائمه اطهار می‌باشد، چنان که امام صادق تفسیر آیه می‌فرماید: « لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى عُنُقِكَ وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً ؛ در انفاق به محتاجان زیاده روی مکن بخل نورز که گویی دستت را به گردنت بسته‌اند و نه چنان باز کن که چیزی (برای روزمبادا )نزد خود نگذاری آنوقت تهی دست بنشینی و خود را ملامت کنی.»

حضرت مشتی خاک از زمین بر داشتند و آن را محکم در دست خود فشردند که با کج گرفتن دست خود حتی ذره ای خاک بر زمین نریخت و بعد ناگهان دست مبارک خویش را باز نموده که تمام خاک‌ها بر زمین ریخت.

حضرت فرمودند: نه مانند حالت اول، هرچه را به دست می‌آوری برای خویش نگه داری و فقرا را فراموش کنی و نه حالت دوم، که خود و خانواده ات را فراموش نمایی. سپس مشتی خاک برداشته و دست خویش را به صورت نیمه باز مایل نگه داشتند که بخشی از خاک بر روی زمین ریخت و بخش دیگر در دست مبارکشان باقی ماند، در این حال حضرت فرمودند: بدین حال باش که بخشی از مال را برای خود نگه داری و بخشی را به نیاز مندان ببخشی.