نخستین رویش هنر در ایران توسط غربزدگان
تئاتر و دیگر هنرهایی که درنیم قرن اخیر یعنی در روزگار غربت و محکومیت ارزش‌های اسلامی و تهاجم همه جانبه به آن، وارد کشور شد، طبیعتاً برپایه ای غیر اسلامی بنا گشت و در جهت مغایر و حتی متضاد با مفاهیم اسلامی رشد کرد.

غربزدگانی که نخستین رویش این رشته‌های اساسی هنر را در کشور اسلامی ما ارائه کردند، از اسلام کاملا بیگانه و شاید با آن معاند بودند؛ لذا به تدریج این تصور را در ذهن همه، مخصوصا نسل‌های نوخاسته برمی انگیختند که تئاتر و سینما دارای طبیعتی غیر مذهبی و ضد مذهبی است و نمی توان و نباید از آن برای ارائه‌ی پیام‌های اسلامی بهره گرفت.
درزمینه‌ی معیار اسلامی یا غیراسلامی، غیر از محتوای، شکل هم مؤثر است مثلا در هنرهای تجسمی یک وقت است که عکس یک زن عریان کشیده می‌شود یا یک شکل اغوا گر یا یک منظره‌ی دروغ و تهمت آمیز، این‌ها محتوی است؛ اما ظاهر و شکل هم می‌تواند معیار اسلامی بودن قرار بگیرد، یعنی خود مجسمه، منهای این که این مجسمه انسان پوشیده است یا عریان که از نظر بعضی فتاوی درست کردن آن خلاف شرع است .اینجا دیگر بحث این نیست که این مجسمه‌ی زن، روسری دارد یا ندارد، بحث این است که خود تهیه‌ی این عکس یا مجسمه‌ی انسان اشکال دارد یا ندارد.
دراجرای نمایشنامه، منهای محتوای آن، نوع بازی می‌تواند در اسلامی بودن یا نبودن اثر بگذارد. فرضا زنی که لباس مردی را پوشیده یا مردی که لباس زنی را پوشیده، این شرعا حرام است. چه آن زن بیاید آیه‌ی قرآن بخواند، یا سخن شهوت انگیزی بر زبان بیاورد.

 منبع:نقش هنر

[1]بیانات رهبری دومین جشنواره تئآتر دانشجویان کشور 1365/8/14

[1]بیانات رهبری باواحدفرهنگی روزنامه جمهوریاسلامی1365/9/27

سینما، زن و سیاست
اندیشۀ دوران پهلوی دوم حذف ایدئولوژی در مستعدترین گروه ها و طبقات جامعه و پیشگیری از هر تحول بنیادین بود؛ به جز موراد خاص و فیلم گاو، این سینما، سیاست گریز و سیاست ستیز بود. جو بستۀ سیاسی اقتضای این را داشت. مردم فقیر و کارگران را با شگرد لمپن سازی معنای دیگر و هر نوع دگرگونی و تغییر و بهبود شرایط زیستی – اجتماعی را به اقبال واگذاشت و عنصر تلاش برای دگرگونی را حذف کرد.
بنابراین از زن به عنوان ابزاری جهت اغوای مردم و جلوگیری از تحولات سیاسی استفاده می شده است.

زن در سینمای بعد از انقلاب
پس ازانقلاب اسلامي،بارهنمودهاي امام خميني (ره) سعی شد،حضور زن درسينما از اين تم خارج شده و سيماي حقيقي زن به نمايش درآيد. شأن ومقام انساني زن و قداست مقام مادري و نقش حقيقي زن به عنوان ستون خانواده مورد توجه قرار گيرد و كمتر براي بالابردن رقم فروش و يا ميزان رغبت تماشاگر از حضور زن استفاده ي ابزاري شود اما در سالهاي اخير در سينما و تلويزيون ما شاهد برگشت به رويه فيلم فارسي هستيم.
اگرچه انديشه ي مادري و نگاه سنت گرايانه به نقش زن و نمود آن در رسانه هاممكن است مورد انتقاد برخي نحله هاي فمينيستي خاص مثل فمينيسم ليبرال و رادیکال شودامادرانديشه ي سينمايي انقلاب اسلامي به هرحال بانوعي پيشرفت درنگاه به زن مواجهیم. دربحثي جدلي مي توان گفت تغییر نگاه از «زن به مثابه ابزار جنسی» به «مادر مربی» پیشرفتی در خور به شمار می رفته است. البته این که این اندیشه در ادامه چقدر تحقق یافته است، جای بحث دارد.
مثال. در فیلم هایی که سعی کرد به موضوعی اجتماعی بپردازد که در چند سال اخیر ، سینمای ایران رشد داشت.

دو خط اصلی در این سینما دنبال می شود. یکی در نحله آقای فرهادی و افراد نزدیک به او که شاهد رفتن به سمت سبک زندگی زنانه ایم؛ به معنای سبک زندگی زنانه مستقل از خانواده و مستقل فرزند و حتا مستقل از جامعه.
در یک وجهه و طرف دیگر، فیلم هایی مثل طلا و مس و نیز خیلی دور خیلی نزدیک، زن را در خانواده تصویرگری می کنند. باید این دو جریان را در سینمای اجتماعی ایران جدی گرفت. جریانی که به دنبال بیرون کشیدن زن از خانواده است و طرح و بحث حل مسائل جامعه زنان ایران در فرا متن خارج از خانواده را دنبال می کند و در نقطه مقابل، جریانی که در پی حل و بحث و پی جویی مسائل زن ایرانی در ساختار و فرامتن خانواده است. این یک دوسویه و دوگانه جدی و دو راهی بسیار اساسی مقابل خط مشی گذاری فرهنگی و هنری و سینمایی در ایران است. 

سید مجید امامی