مقابله با فتنه؛ از نگاه امام سجاد علیه السلام دعای چهل و نهم صحیفه ی سجادیه، این دعا را که دعای ” عبور از فتنه‏ ها” نام نهاده‌‏ایم

الف. زمینه‌‏های بروز فتنه‏‌ها
۱. انحراف از هدایت الهی.که موجب جهالت و سرگشتگی و حیرت فرد و جامعه است.

۲. مقاومت در برابر هدایت و سخن حق ؛ که نتیجه دنیاخواهی و خودپرستی و منفعت طلبی است.

۳. ناشکری نعمات زیبا و بیکران الهی؛ چون رسالت و ولایت و حاکمیت دینی

۴. تزلزل و عهدشکنی ؛که نقطه آغاز بروز فتنه هاست.

ب. ویژگی‌های زمانه‌ی ظهور فتنه (تَقَحَّمتُ اَودِیَهَ الهلاک و حَلَلتُ شِعَابَ تَلَفِ و تَعَرَّضتُ فیها لِسَطَوَاتِکَ و بِحُلُولِها عُقُوباتِک )

۱. آمیختگی حق و باطل

۲. غبارآلودگی فضا

3. انسان‌ها به دام دشمن می‌‏افتند و هلاک می‏‌شوند

۴. در زمین خصم در مسیرهای پرآسیب و خطر قرار می‏گیرند

۵. مستوجب قهر و خشم و عقوبت می‏شوند

ج. شگردهای فتنه و دشمنی

۱. چه بسا دشمنی که شمشیر دشمنی‌‏اش را بر من برهنه کرده و لبه ی آن را برای من تیز کرده.

۲. با فریبکاری قصد من نموده است.وزهرهای مرگبارش را با آبِ خوردن من در آمیخته

۳. مرا در برابر تیرهای بی خطایش قرار داده است

۴. چشم نگاهبانش راهیچگاه از من برنداشته و نخفته است

۵. تصمیم دارد به من گزند برساند و زهر کینه ‏اش را در کامم فروریزد

۶. در کمین است مرا در آنچه هرگز بدان فکر نکرده ام گرفتار سازد

۷. در حالی که به من روی خوش نشان می‏دهد وچاپلوسی می‏‌کند ولی با چشمانی پر از کینه به من می‏‌نگرد..

۸. چه بسا حسودی که بهره مندی ام از نعمتها راه گلویش را گرفته و شدت خشم، چون استخوانی در گلوی او گیر کرده است:

الف: با نیش زبانش به من طعنه می‏زند.

ب: با نسبت دادن عیب‏های خود به من، مرا متهم می‏سازد.

ج: آبرویم را آماج تهمت قرار می‏دهد.

د: با خدعه و نیرنگ به من هجوم می‏آورد.