ضرورت تحقق عینى و عملى فرهنگ انتظار در جامعه اسلامى و در عصر غیبت‏
فرهنگ «انتظار» اگرچه فرهنگى ارزش آفرین و تعالى بخش است، اما تحقق ارزش‏هاى این فرهنگ متعالى مستلزم تعامل و مشاركت همگانى براى عمل به آموزه‏هاى مهدوى و تحقق عینى ارزش‏هاى دینى و الهى در جامعه اسلامى است، و هیچگاه به‏ معناى نشستن و در انتظار ماندن نخواهد بود. به‏ همین‏ دلیل فرهنگى را شكل مى‏‌دهد كه عامل تغییر و تحول ارزشمند و صحیح است. مقام معظم رهبرى در مورد معنا و مفهوم «انتظار» مى‌‏فرمایند: «انتظار حركت است؛ انتظار سكون نیست؛ انتظار رها كردن و نشستن براى این‏كه كار به خودى خود صورت بگیرد، نیست. انتظار حركت است. انتظار آمادگى است. این آمادگى را باید در وجود خودمان، در محیط پیرامون خودمان حفظ كنیم. و خداى متعال نعمت داده است به مردم عزیز ما، به ملت ایران، كه توانسته‏‌اند این قدم بزرگ را بردارند و فضاى انتظار را آماده كنند. این معناى انتظار فرج است. انتظار فرج یعنى كمر بسته بودن، آماده بودن، خود را از همه جهت براى آن هدفى كه امام زمان(ع) براى آن هدف قیام خواهد كرد، آماده كردن. آن انقلاب بزرگ تاریخى براى آن هدف انجام خواهد گرفت. و او عبارت است از ایجاد عدل و داد، زندگى انسانى، زندگى الهى، عبودیت خدا؛ این معناى انتظار فرج است.»
بنابراین لازم است كه علاوه بر ترویج بزرگداشت عید بزرگ نیمه شعبان كه جایگاه بسیار والایى در اندیشه شیعى دارد، با برنامه ‏ریزى‏‌هاى درست و هدفمند در جهت عملى نمودن فرهنگ انتظار گام برداریم و اقداماتى انجام گیرد كه از یكسو بصیرت و آگاهى همگانى نسبت به شرایط حاكم بر جهان و مظلومیت ملت‏هاى مختلف صورت پذیرد و از سوى دیگر، با ایجاد وحدت همگانى میان ملت‏هاى مسلمان و عمل به تعالیم الهى، زمینه‏سازى مبارزه با طاغوت‏هاى زمان با هدف عدالتگسترى و ظلم ستیزى فراهم گردد.
با توجه به این معنا و مفهوم از انتظار است كه در روایات اسلامى براى شیعیان در دوران غیبت وظایف و انتظاراتى توصیف شده است تا با رفتار و كردار دینى و اجتماعى خود جامعه‏‌اى مهدوى را سامان دهند و زمینه ظهور آن حضرت را فراهم نمایند. در ادامه به برخى از این ویژگى‏ها اشاره مى‌‏نماییم:
۱- ذكر بیان خصوصیات و ویژگى‏هاى امام دوازدهم و ارزش و بركات وجودى آن حضرت كه در روایات اسلامى از آن تعبیر به «خورشید در پس ابر» شده است و گرامى داشتن كرامات و فضائل آن حضرت در نزد محبان و منتظران.
۲- توجه به جایگاه والاى معنوى و انسان ‏ساز «نیمه شعبان» در میان شیعیان و ترویج اعمال خاص این مناسب در شب و روز آن همانند احیاى نیمه شعبان و خواندن ادعیه خاص این ماه همچون مناجات شعبانیه؛
چنان‏كه در سیره اولیاى الهى و در توصیه‏‌هاى آنان به این روز و ماه مبارك توجه خاص شده است. حضرت امام(ره) در سیر و سلوك معنوى خود به این ماه مبارك و ادعیه‏ هاى معرفت بخش آن توجه ویژه داشتند و در این ‏رابطه‏ فرمودند: «ماه رمضان، ماه نبوت است و ماه شعبان، ماه امامت. ماه رمضان، لیله‏القدر دارد و ماه شعبان، شب نیمه شعبان دارد كه تالى لیله ‏القدر است. ماه رمضان مبارك است براى این‏كه لیله ‏القدر دارد و ماه شعبان مبارك است براى این‏كه نیمه شعبان دارد. ماه رمضان، مبارك است كه قرآن بر او وارد شده است و ماه شعبان مبارك است كه ادعیه ائمه(ع) در او وارد شده است. ماه مبارك رمضان كه قرآن‏را وارد كرده است، قرآن مشتمل بر تمام معارف و تمام مایحتاج بشر است و ماه شعبان كه ماه امامان است، ادامه همان حقیقت است و همان معانى در تمام دوره ‏ها.» (صحیفه نور، ج‏۲۰، ص‏۸۲)
۳- ترویج فرهنگ معنوى انتظار با اشعار به جایگاه دعا براى تعجیل در فرج حضرت مهدى(ع) به‏ عنوان راهكارى براى ایجاد مطالبه و خواست عمیق عمومى جامعه اسلامى براى آمدن آخرین عدالت گستر حقیقى بشر؛
باتوجه به این هدف است كه در روایات منقول از ائمه هدى(ع) و نیز خود آن حضرت(ع)، عمده‏ترین وظیفه عصر غیبت «دعا براى تعجیل فرج» عنوان شده است؛ در توقیع «اسحاق بن یعقوب» كه محمدبن عثمان آن‏را دریافت كرده است، حضرت مهدى(عج) فرموده اند: «وَ أَكثِرُوا الدُّعاءَ بِتَعجِیلِ الفَرَجِ، فَإِنَّ ذلِكَ فَرَجُكُم؛ براى تعجیل در گشایش، زیاد دعا كنید زیرا این، گشایش و آسایش شما خواهد بود.»
۴- آگاهى‏ بخشى نسبت به حقایق رخ داده در عالم با هدف ایجاد انقطاع و ناامیدى بشر از حكومت‏ها و اقدامات بشرى؛
چنان‏كه مشخص است دنیاى امروز در چنبره رسانه‏اى حكومت‏هاى مستكبر جهان قرار داشته و آنان به هر وسیله‏ جوامع مختلف را از حقیقت اقدامات خود دور نگه مى‏دارند تا موانع سد راه سیاست‏هاى ظالمانه خود را محو كنند. به‏ همین‏ دلیل از مهم‏ترین اقدامات براى زمینه‏ سازى ظهور حضرت حجت(ع)، اطلاع ‏رسانى همگانى و ارتقاء دانشى و معرفت بخشى عمومى است تا ملت‏هاى مظلوم جهان از حقیقت امر آگاه شده و با ناامیدى از شیوه مدیریت حاكمان خود، به شكل واقعى امیدوار به ظهور مصلح حقیقى شوند. باتوجه به این موضوع است كه امام صادق(ع) از عوامل زمینه ساز ظهور حضرت را اینچنین بیان مى‏فرمایند: «إِنَّ هذَا الأَمرِ لا یَأتیكُم إِلاّ بَعدَ أَیاسٍ؛ این امر [ظهور ]محقّق نخواهد شد، مگر بعد از مأیوس شدن [مردم‏].» هم‏چنین امام رضا(ع) فرمود: «فَإِنَّهُ إِنَّما یَجى‏ءُ الفَرَجُ عَلَى الیَأسِ وَ قَد كانَ الَّذینَ مِن قَبلِكُم أَصبَرَ مِنكُم؛ به درستى كه گشایش، بعد از یأس و ناامیدى خواهد بود و كسانى هم كه قبل از شما بوده‏اند بیش از شما صبر پیشه كرده بودند.»
5- ارتقاى فكرى و فرهنگى جامعه با اقدامات عملى و تحقق عینى عدالت؛ ازجمله عوامل زمینه ساز ظهور، اقدامات عملى فردفرد جامعه اسلامى در جهت تحقق عینى ارزش‏ها و مبانى اسلامى در جامعه است تا با سامان دادن جامعه‏اى مهدوى و ارزش‏هاى آن، زمینه ظهور فراهم شود و جامعه‏ اى الگو براى جوامع دیگر كه مبتنى بر اندیشه‏ هاى سكولار و لیبرال هستند، شكل گیرد. چنان‏كه در دعاى عهد مى‏ خوانیم: اَللهُمَّ إِنّى أُجَدِّدُ فِى صَبیحَةِ یَومِى هذا وَ ما عِشتُ فِیهِ مِن أَیّامِ حَیاتِى عَهداً و عَقداً وَ بَیعَةً لَهُ فِى عُنُقى، لا أَحُولُ عَنها، وَ لا أَزُولُ أَبَداً؛ پروردگارا من در صبحگاه امروز عهد و پیمانى كه برگردنم است، تجدید مى‏كنم كه هرگز آن‏را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم. اگر آمادگى، شرط حضور و ظهور باشد و از سوى دیگر، این امر به دست انسان صورت گیرد، طبیعى است كه او مى‏ تواند در تعجیلِ ظهور ایفاگر نقش مهمّى باشد.

• مسأله انتظار فرج حضرت مهدى(ع)، تا به امروز امید را در دل مظلومان و مستضعفان جهان زنده نگه داشته و علاوه بر آن، بهترین ‏انگیزه براى قیام و مبارزه حق طلبانه علیه مستكبران جهان بوده و هست. مهم‏ترین تحول شكل ‏گرفته برمبناى این فرهنگ تعالى بخش، انقلاب اسلامى ملت مسلمان ایران است كه با اتكا به این آموزه امید بخش انجام شد و به پیروزى رسید.